του Δρα. Θεμιστοκλή Χρόνη

 Το Έτος της Γονιμότητας

Έχει κανένας αναρωτηθεί πως όλοι μας λίγο ή πολύ χρησιμοποιούμε την λέξη “δίσεκτο” έτος χωρίς καν να την κατανοούμε? Το μικρό κείμενο που ακολουθεί αφορά στην επιστημονική αλλά και ετυμολογική εξήγηση του όρου.
Η Γη γυρίζει γύρω από τον Ήλιο. Γνωστό μεν, αλλά χύθηκε πολύ αίμα για να το λέμε έτσι ελεύθερα σήμερα. Αν και ο άνθρωπος έχει πλέον iPhone να του λύνει τα καθημερινά προβλήματα, αρκετοί (http://www.gallup.com/poll/3742/new-poll-gauges-americans-general-knowledge-levels.aspx) δεν δέχονται την τοιαύτη κοσμοθεωρία και προτιμούν να ακολουθούν πρακτικές Ιεράς Εξέτασης.

Ξέφυγα. Η Γη λοιπόν γυρίζει γύρω από τον Ήλιο, και μια πλήρης περιστροφή διαρκεί 365 ημέρες και 5 ώρες, 48 λεπτά και κάτι δευτερόλεπτα. Επειδή λοιπόν η Γη δεν γνώριζε ακριβώς πως να διευκολύνει τους κατοίκους της (που σίγουρα δεν τους διάλεξε) έτσι ώστε να έχει περίοδο “ακριβώς” 365 ημέρες η λύση ήταν απλή. Ο Ιούλιος Καίσαρας θεσμοθέτησε κάθε 4 χρόνια ο χρόνος να έχει 1 ημέρα παραπάνω, την 6 Μαρτίου η οποία και επαναλαμβάνονταν δύο φορές στο λεγόμενο Ιουλιανό ημερολόγιο (http://el.wikipedia.org/wiki/Ιουλιανό_ημερολόγιο). Άρα “δίσεκτο” σημαίνει “δύο φορές το έξι” (Ετυμολογικό Λεξικό Γ. Μπαμπινιώτη). Η λέξη είναι κατά το ήμισυ Ελληνική καθότι “ἕξ” σημαίνει ο αριθμός έξι. Ο αρχαίο-ελληνικός τρόπος γραφής του βέβαια δεν ήταν αυτός αλλά χρησιμοποιούνταν το λεγόμενο “στίγμα” ή “ϛ”. Οι Πυθαγόρειοι φιλόσοφοι (περί τον 6 αιώνα π.Χ) θεωρούσαν τον αριθμό 6 ως τον τέλειο αριθμό, η τον αριθμό “Μητέρα” (http://www.math.tamu.edu/~dallen/history/pythag/pythag.html). Στην Βίβλο αναφέρεται σαν την τελική μέρα της Δημιουργίας. Και στα ζάρια ο αριθμός που συνήθως κερδίζει. Η Λατινική “sex” έχει άμεση σχέση με την λέξη “six” (http://dictionary.reference.com/browse/sex). Αρκετά αργότερα τα αρχικώς Αραβικό σύμβολο κατέληξε στην “ευρωπαϊκή” του μορφή (6).
 

Καταλήγω με τούτο: Μην μου πείτε ο αριθμός 6 δεν σας θυμίζει μια εγκυμονούσα....
Στους λαούς της Μεσογείου το δίσεκτο έτος συνδέεται με αρκετές δεισιδαιμονίες. Αν τα προαναφερθέντα είναι μια απίστευτη σύμπτωση πάω πάσο. Αν όμως όχι, τότε το δίσεκτο έτος δεν θα πρέπει να θεωρείται το έτος της Γονιμότητας?
 

Όπως πάντα, στο www.meteorologos.gr θα βρείτε κείμενα original (άλλη μια λέξη που έχει σχέση με τον αριθμό “εξι” σε δίσεκτα και μη έτη), με άποψη, σε μία εποχή που τα πιο πολλά είναι στείρες αντιγραφές.